گویش و زبان تات در خراسان شمالی

گویش تاتی رایج در شمال خراسان

 

 پژوهشی در گویش تاتی شمال خراسان دکتر حبیب صفرزاده یکی از ضرورتهای معرفی و بررسی گویشها، وجود بسیاری از واژگان و ساختارهای کهن زبان فارسی و گاه تلفظ قدیمی و کهن واژه‌هاست که حاصل این کار، به مصحّحان و شارحان متون ادبی کمک شایان توجهی برای تصحیح و شرح این متون خواهد کرد. بسیاری از واژگان رایج در گویش تاتی که ریشه در زبان قدیم ایرانی دارد، در زبان شاعرانی چون رودکی، عطار، فردوسی، مولوی وارد شده است، از این رو بهره گیری از کاربردهای این گویش در شمال خراسان برای خوانندگان متون ادبی راهگشاست. اگر خواننده یا شارح متنی با این کاربردها آشنا نباشد ممکن است به اشتباه افتد و تفسیر و توجیه دیگری ارائه کند. به عنوان مثال در بیت زیر از منطق الطیر عطار:
رفت سوی آسیا و خوش بخفت       
         چون بخفت آن مرد، حالی خر برفت
         (منطق الطیر، 1379: بیت 2795)

آمده است: قافیه بیت دارای عیب «اقوا» است.